Marta Poszumska (wolnespacerywszczecinie@gmail.com, 605833669)
projektodawca
Emilia Chromicz (wolnespacerywszczecinie@gmail.com)
współautor
Kategoria projektu
Projekt Zielonego SBO
Uzasadnienie wyboru kategorii
Projekt wpisuje się w działania ochrony miejskiego środowiska przyrodniczego, którego celem jestem renowacja istniejących terenów zielonych. Struktura przestrzenna miasta będzie kształtowana z zachowaniem walorów środowiska kulturowego i przyrodniczego.
Lokalizacja, miejsce realizacji projektu
Działka 99/2126.
Cel i uzasadnienie projektu
W Szczecinie ciągle za mało jest parków i miejsc, w których można swobodnie spacerować z psem. Główna idea naszego projektu to oddanie do użytku mieszkańców atrakcyjnego przyrodniczo, wyłączonego i niedostępnego aktualnie terenu w postaci naturalnego parku - terenu spacerowego, w coraz intensywniej zabudowywanej części miasta pozbawionej parków i kompleksów leśnych, a równocześnie udostępnienie opiekunom psów atrakcyjnego, rozległego obszaru do swobodnych spacerów. Swobodne spacery to takie, na których pies może być odpięty ze smyczy, uwolniony z komendy i samodzielnie spokojnie eksplorować teren. To odwrotność idei istniejących psich wybiegów – niedużych, ciasnych, wywołujących nadmierną ekscytację i stres u psów i dyskomfort u ludzi.
Chcemy zachować przeznaczony na Park Wolnych Spacerów teren w niezmienionej formie, unikając ingerencji w jego autonomiczną szatę roślinną - uznając ją za jeden z podstawowych walorów miejsca.
Co bardzo ważne - dla realizacji idei Parku Wolnych Spacerów nie potrzebujemy żadnych elementów małej lub dużej architektury, żadnych instalacji, utwardzonych nawierzchni, a jedyne ewentualnie wprowadzone elementy mają być przyjazne, pożyteczne i mobilne i będą nimi proste ławki i kosze na śmieci przy wejściach. Doprowadzenie wody (jednego kranu) jest jedynym ukłonem w stronę spacerujących czworonogów, nie powinno jednak kolidować z przewidzianą w przyszłości funkcją tego terenu.
Utworzenie Parku wiąże się z uchronieniem tego miejsca przed staniem się dzikim wysypiskiem śmieci, jakim staje się każde miejsce dostępne jedynie nielegalnie i odzyskaniem atrakcyjnej okolicy dla mieszkańców.
Tworząc rozległy miejski park dla swobodnych spacerów z psami Szczecin stanie się - albo umocni swoją pozycję - nowoczesnym miastem dbającym o dobrostan swoich mieszkańców, niezależnie od gatunku. Nawiążemy tym do najlepszych wzorów europejskich, np. berlińskich (park Grunwald ma powierzchnię 810ha). Chcemy nawiązać do dobrej praktyki, by tereny zaniedbane, zdegradowane przez dzikie wysypiska przywracać naturze, a wstępnie zagospodarowane (solidne ogrodzenie!) oddawać w użytkowanie – albo pod opiekę - świadomym mieszkańcom, zapobiegając dewastacji. W przypadku terenów o szczególnym przeznaczeniu w przyszłości - w tym konkretnym przypadku omawiany areał ma być rozszerzeniem cmentarza - wydaje się sensowne, by przez kilkunasto lub kilkudziesięcioletni okres oczekiwania na realizację planu zagospodarowania umożliwić mieszkańcom czasowe użytkowanie terenu w sposób nie pozostający w żadnej sprzeczności z tym planem, a raczej stanowiący do niego stopniowe wprowadzenie - szata roślinna pod przyszłą funkcję funeralną może być kształtowana już podczas użytkowania terenu jako miejsce spacerów.
Szczegółowy opis
Aktualnie cały teren, którego dotyczy projekt Parku Wolnych Spacerów - 27 hektarów - otoczony jest wysokim ogrodzeniem z metalowych paneli siatkowych z dwiema bramami (od strony ulicy Bronowickiej i Harnasiów/Ostoi) i porośnięty samosiejkami drzew liściastych różnych gatunków oraz wysoką trawą. W ramach projektu zakładając jak najmniejszą ingerencję w naturę, planujemy skoszenie trawy na połaciach pomiędzy drzewami i wytyczenie tras spacerowych o swobodnym, dopasowanym do terenu okólnym przebiegu i długości około 3-4 km. Trasy te mogą być jedynie lekko zarysowane, z pozostawionym naturalnym podłożem. Prawdopodobnie, by zapobiec ich szybkiemu zarastaniu, konieczne będzie użycie frezu, by zdjąć warstwę ziemi przerośniętą korzeniami traw.
Przy wejściach na teren Parku planowane są tablice informacyjne (nazwa miejsca: Park Wolnych Spacerów i regulamin), natomiast przy ścieżkach spacerowych nieduże strzałki – drogowskazy głównych kierunków. Kosze na śmieci (segregowane) pojawią się tylko w strefach wejść do parku. W kilku miejscach staną proste ławki, jako naturalne siedziska służyć będą mogły także pnie przewróconych drzew. Przy wejściu od strony Bronowickiej planujemy umieszczenie ogólnodostępnego ujęcia wody, by zapewnić możliwość napojenia czworonożnych spacerowiczów. Doprowadzenie wody - z sąsiadującego cmentarza. Użytkowanie terenu w formie miejsca spacerów ma mieć charakter tymczasowy, dlatego po jego zakończeniu wszystkie wprowadzone elementy (ławki i kosze) będą mogły zostać zabrane i wykorzystane ponownie w innym miejscu. Istniejące wysokie ogrodzenie wymaga przeglądu i uzupełnienia kilku (3-4) brakujących przęseł, należy sprawdzić możliwość otwarcia bram wejściowych z obu stron.
Nie zakładamy szczelnego zamykania terenu i śluz przy wejściach, jak ma to miejsce w przypadku wybiegów dla psów. Zakładamy raczej możliwość opuszczania terenu przez ewentualne zabłąkane zwierzęta dzikie.
Pielęgnacja po realizacji: koszenie traw 1-2 x rok, prace konserwatorskie (ogrodzenie, bramy, ławki, kosze na śmieci)
Ogólnodostępność projektu
Park dostępny będzie bez ograniczeń – dla wszystkich, którzy cenią naturalne parki.
W regulaminie parku będzie dozwolone wejście i spacerowanie także bez psa/psów, ale ze świadomością, że to park, w którym psy mogą poruszać się oficjalnie bez smyczy; w związku z tym gra w piłkę, jazda na rowerze – będzie dopuszczalna, ale tak, by nie zakłócać spaceru psom i ich opiekunom. Wszyscy to także osoby z niepełnosprawnościami dotyczącymi poruszania się. Na terenie parku nie planuje się schodków ani innych barier, teren jest stosunkowo płaski, a ścieżki spacerowe będą wytyczone i ubite jak w każdym naturalnym terenie leśno-łąkowym, jednak nie pokryte nawierzchnią bitumiczną, betonową ani żadną inną tego typu.
Park otwarty będzie 24h/dobę i dostępny pieszo, samochodem, a także miejską komunikacją autobusową.
Nieodpłatność projektu
Park Wolne Spacery jest/będzie ogólnodostępny i nieodpłatny.
Odbiorcy projektu
Wszyscy mieszkańcy Szczecina, ze szczególnym uwzględnieniem opiekunów psów - można powiedzieć, że wszyscy ludzcy i psi mieszkańcy miasta, darzący się wzajemnie sympatią i szacunkiem. Przyjmuje się, że w polskich gospodarstwach domowych żyje blisko 8 mln psów, co oznacza że co 5 obywatel ma psa. Jedną z podstawowych potrzeb psa jest potrzeba swobodnego spaceru i eksploracji naturalnego terenu, bez uwięzi. W dedykowanym swobodnym psim spacerom parku psy mogą nabywać kompetencje społeczne spotykając się oficjalnie, bez uwięzi z innymi psami i ludźmi. W naszym mieście nie ma odpowiedniej wielkości miejsca, gdzie psy wraz z opiekunami mogłyby legalnie zaspokajać te potrzeby.
W efekcie nasi czworonożni podopieczni są coraz bardziej sfrustrowani, a w konsekwencji w coraz większym stopniu stają się zagrożeniem dla otoczenia, także najbliższego (domowników), i jako tacy są porzucani lub usypiani. Nasz park powstaje po to, by tej tendencji zapobiec, zatrzymać ją, a może i cofnąć, jeśli stanie się inspiracją do powstawania kolejnych miejsc tego typu.
Przewidujemy, że z Parku Wolnych Spacerów korzystać będą mieszkańcy całego Szczecina skuszeni charakterem, atrakcyjnością i dostępnością miejsca - zwłaszcza mieszkańcy osiedli, z których daleko jest do parków lub kompleksów leśnych naszego miasta, ale też wszyscy opiekunowie psów, którzy szukają miejsca o takim charakterze, a także wszyscy - z psami lub bez, którzy będą mieli ochotę pospacerować po dużym naturalnym kompleksie.
Przybliżone koszty realizacji projektu
Lp.
Składowa kosztów
Koszt brutto
1 wykoszenie trawy - dużych połaci łąkowych, z ominięciem drzew 20000 zł 2 wytyczenie maszyną (frez do ziemi) przebiegu tras spacerowych (około 3-4 km) 10000 zł 3 naprawa ogrodzenia (ubytek kilku przęseł) 5000 zł 4 projekt prac adaptacyjnych terenu (wytyczenie ścieżek, projekt i rozmieszczenie tablic, ławek, koszy, ujęcia wody) 10000 zł 5 rezerwa budżetowa na nieprzewidziane przeszkody terenowe (dziury w ziemi itp.) 10000 zł 6 tablice informacyjne: 4000 zł 7 doprowadzenie ujęcia wody (kran w pobliżu bramy od strony ul. Bronowickiej) - z instalacji pobliskiego cmentarza 8000 zł 8 ławki - proste, bez oparcia 12000 zł 9 kosze na śmieci segregowane (2 zestawy) 2000 zł
Przybliżony łączny koszt realizacji projektu:
81000 zł